PLUIMVEELOKET

STAKEHOLDERS VERWACHTEN VAN ILVO DOORTASTEND BELEIDSADVIES, PROACTIEVE COMMUNICATIE EN PRAKTIJKRELEVANT ONDERZOEK ROND VEEHOUDERIJ 

 

Tijdens de contactnamiddag ‘Innovatie in en voor de veehouderij’ brainstormde ILVO-Dier met sectorfederaties, commerciële bedrijven, veehouders, landbouworganisaties, retailers, onderzoekers en beleidsmakers over de toekomst van de Vlaamse veehouderij. De participanten werden voorafgaand bevraagd over de drie voornaamste uitdagingen waar de veehouderij volgens hen voor staat en welke rol zij hierbij zien voor ILVO. Qua uitdagingen werden het onzekere wettelijk kader, de emissie- en milieuproblematiek, en de rendabiliteit en leefbaarheid van de landbouwbedrijven als prioritair beschouwd. Om bovenstaande uitdagingen te tackelen, is samenwerking meer dan ooit nodig. Drie sectorfederaties - BFA, Fedagrim en FEBEV - namen ook het woord. Zij gaven aan dat ILVO diverse rollen zou kunnen opnemen, nl. een adviserende en attenderende rol naar het beleid toe; een objectieve communicatierol naar zowel sector, overheid als maatschappij; een uitvoerder van praktijkgericht onderzoek en een onafhankelijk en vlot bereikbaar kenniscentrum. Het management en onderzoekers van ILVO-DIER gaan met deze waardevolle input verder aan de slag bij het updaten van hun onderzoeksvisie.

Halverwege september vond FestILVO, het festival van Weten en Eten n.a.v. de 90ste verjaardag van ILVO, plaats. Met twee professionele dagen die meer dan 1000 stakeholders op de been brachten, een publieksdag die meer dan 7000 bezoekers lokte, en een scholendag met 800 middelbare scholieren, kan dit als heel succesvol worden geëvalueerd. Op vrijdag 16 september organiseerde ILVO-Dier en het ILVO Living Lab Veehouderij een contactnamiddag rond innovatie in en voor de veehouderij.

ILVO-Dier schaaft onderzoeksvisie bij in functie van de praktijknoden

ILVO is de laatste jaren hard gegroeid, maar het aantal uitdagingen waar de landbouwsector voor staat ook. Bart Sonck (afdelingshoofd ILVO-Dier): “We bekijken welke richting we moeten uitgaan om deze uitdagingen aan te pakken. De input van onze stakeholders is hierbij essentieel. Welke expertises zouden we best behouden, afbouwen of aanwerven? Hoe kunnen we samenwerken met praktijkbedrijven en commerciële bedrijven? En hoe vinden onze onderzoeksresultaten optimaal ingang op praktijkbedrijven?”

Nood aan een duidelijk wettelijk kader vormt de grootste uitdaging voor de veehouderijsector

Ruim 100 deelnemers gaven input over wat zij beschouwen als de voornaamste uitdagingen voor de Vlaamse veehouderijsector. Allereerst werd de nood aan toekomstperspectief en een duidelijk wettelijk kader voor de veehouderij aangehaald. Het moet voor de veehouder duidelijk zijn wat kan en mag, of men zal niet geneigd zijn om verder te innoveren, klonk het. Milieu en emissies baren de stakeholders ook grote zorgen, niet in het minst het stikstofarrest en de klimaatproblematiek. Vervolgens wordt rendabiliteit en leefbaarheid genoemd, het imago van de veehouderij, het welzijn van de boer, diergezondheid en -welzijn, het kunnen valoriseren van onze kwaliteitsvolle producten die voldoen aan strenge eisen en de Vlaamse/Belgische positie in de Europese of wereldmarkt.

debat contactdag

v.l.n.r. moderator Franky De Letter, Michael Gore (FEBEV), Katrien D'hooghe (BFA), Marc Devriese (Fedagrim), Bart Sonck (ILVO) en Sam De Campeneere (ILVO)

 

Wat verwachten de stakeholders van ILVO?

Tijdens de contactnamiddag werd het podium gegeven aan drie externe sprekers, nl. Marc Devriese (COO Fedagrim), Katrien D’hooghe (Managing Director BFA) en Michael Gore (Managing Director FEBEV) die in het verleden reeds meermaals samenwerkten met ILVO. Zij haalden - elk vanuit hun sectorfederatie - hun bezorgdheden en uitdagingen voor de veehouderij aan en spraken ook hun verwachtingen naar ILVO hieromtrent uit. Deze werden onder de deskundige leiding van Franky De Letter (hoofdredacteur Varkens- en Melkveebedrijf) in een debat bediscussieerd. Vanuit ILVO zetelden Bart Sonck (afdelingshoofd ILVO-Dier), Sam De Campeneere (wetenschappelijk directeur ILVO-Dier) en Greet Riebbels (hoofd communicatie ILVO) in het panel.

ILVO als adviseur van het beleid

Een eerste rol die de stakeholders voor ILVO weggelegd zien is een nóg meer adviserende rol naar het beleid toe. ILVO moet als schakel tussen de producent en het beleid een voortrekkersrol opnemen om het beleid zo goed mogelijk te informeren en te adviseren om gefundeerde keuzes te maken. Bart Sonck bevestigde dat ILVO wel degelijk een adviserende taak heeft, maar nuanceert dat ILVO niet de machtiging heeft om beleidsbeslissingen te nemen.

 

“ILVO adviseert het beleid, maar beslissingen worden genomen door het beleid zelf.” (Bart Sonck)

 

Vaak wordt gedacht dat ILVO volledig gesubsidieerd wordt door de Vlaamse Overheid, maar dat is niet correct gezien dit nog slechts instaat voor 27% van ILVO’s middelen. Het aandeel Eigen Vermogen - het private gedeelte van ILVO - wordt steeds belangrijker. Sam De Campeneere vulde daarop aan dat ILVO naast een adviserende ook een attenderende rol opneemt naar de overheid toe. “Wanneer we merken dat er iets op til is in de sector, proberen we daarop te anticiperen door (concept)nota’s op te stellen met objectief (cijfer)materiaal die aan het beleid worden aangeleverd”, aldus Sam De Campeneere. ILVO kan dus wel een schakel zijn vanuit de sector naar de overheid, maar de uiteindelijke beslissingen liggen bij het beleid zelf.

ILVO als objectieve communicator naar zowel sector, overheid als maatschappij

Uit het debat bleek dat ILVO nog steeds wordt aanzien als een objectief en onafhankelijk kenniscentrum inzake de landbouwsector. Vanuit die positie lijkt ILVO zeer goed geplaatst om bepaalde weergaves van feiten te checken en indien nodig te weerleggen. Franky De Letter poneerde een stelling rond de communicatieve rol van ILVO die als volgt luidde: “Inzake milieu- en klimaatimpact moet ILVO systematisch fact checks uitvoeren en communiceren”. Greet Riebbels geeft echter de voorkeur aan een proactieve communicatie want “wanneer je moet reageren op (al dan niet foutieve) stellingen, vertrek je steeds vanuit een zwakkere positie.” Ook in projecten wordt steeds meer aandacht geschonken aan communicatie gezien het grote belang ervan. Omwille van de nood aan onafhankelijke objectieve informatie werd binnen het ILVO Living Lab Veehouderij het Varkens-, Pluimvee- en Rundveeloket opgericht. Een van hun taken is de onderzoeksresultaten op een bevattelijke manier naar de sector over te brengen, niet alleen via de eigen websites (www.varkensloket.be, www.pluimveeloket.be en www.rundveeloket.be), maar ook via nieuwsbrieven, studiedagen, lezingen en diverse artikels.

ILVO als uitvoerder van fundamenteel en praktijkgericht onderzoek, ook op praktijkbedrijven

Een andere stelling die werd geponeerd, ging over de (toekomstige) onderzoeksthema’s: “Onderzoek moet in eerste instantie de praktijk dienen en pas daarna het beleid”. De sprekers wensen dat ILVO een onderzoekspartner blijft bij het oplossen van verschillende sectorvraagstukken vertrekkend vanuit de praktijknoden en praktijkrelevantie. Enkel op die manier kunnen antwoorden worden gevonden op de vragen van de landbouwsector van morgen. Bart Sonck benadrukte dat de onderzoeksthema’s die doorgegeven werden door de deelnemers allen in min of meerdere mate reeds gecounterd worden in lopend ILVO-onderzoek, met name emissies, dierenwelzijn, rendabiliteit, veevoeder(waardering) en precision livestock farming (PLF). ILVO is er ook grote voorstander van om bepaalde technieken en maatregelen, bv. inzake emissies uit te testen bij de veehouders zelf, zogenoemde pilootbedrijven. Op die manier wordt de connectie met de praktijk nog sterker. Innovaties hoeven volgens Sonck ook niet altijd veel geld te kosten. Ook via voeder- en managementmaatregelen kan de veehouder zijn bedrijfsvoering verder optimaliseren.

 

“ILVO is er zelf ook grote voorstander van om onderzoek te valideren op praktijkbedrijven.” (Sam De Campeneere)

 

Wetenschappelijk comité AEA/PAS-lijst en idee proefstalregeling

Tijdens het debat wezen de stakeholders meermaals op het feit dat bestaande innovatieve technieken voor emissiereductie niet aan de AEA/PAS-lijst toegevoegd kunnen worden omdat het wetenschappelijk comité ontbonden is. Binnenkort zou dat comité echter opnieuw opgericht worden en vermoedelijk zullen er ook enkele ILVO-onderzoekers in zetelen. ILVO is echter ook de idee genegen om een ‘proefstalregeling’ uit te werken zoals die in Nederland bestaat. Daarbij worden stallen ingericht met innovatieve technieken die nog niet via de PAS/AEA-lijst goedgekeurd zijn om op die manier effectief in de praktijk de impact van deze technieken te kunnen bestuderen. ILVO zal hiervoor ook ijveren bij het beleid, maar zoals eerder aangehaald bepaalt ILVO het beleid niet.

Samenwerking tussen ketenpartners betekent grote meerwaarde voor de sector

Uit het debat werd duidelijk wat de stakeholders van ILVO verwachten. Het lijkt meer dan ooit duidelijk dat alle stakeholders verschillende schakels vormen in een ketting en dat door intens samen te werken meer behaald kan worden in de aanpak van eerder vernoemde uitdagingen. ILVO-Dier gaat na dit debat verder met de waardevolle input die het gekregen heeft om zijn onderzoeksvisie bij te schaven. Bart Sonck: “We bedanken graag onze stakeholders en zien veel opportuniteiten in samenwerkingen met de sector en de praktijkbedrijven. Op die manier hopen we blijvend bij te dragen aan een Vlaamse veehouderijsector met toekomstperspectief”.

Ontdek de onderzoeks- en co-creatiemogelijkheden binnen het ILVO Living Lab Veehouderij

Behalve luisteren naar de behoeften en noden uit de sector wilde ILVO met dit netwerk- en brainstormmoment potentiële nieuwe partners laten kennismaken met de co-creatiemogelijkheden binnen het ILVO Living Lab Veehouderij.

Bart Sonck: “Het ILVO Living Lab Veehouderij is een open platform voor onderzoek, co-creatie, innovatie en kennisuitwisseling binnen de veehouderijsectoren varkens, kleinvee en rundvee. Via samenwerkingen binnen de agrovoedingsketen willen we innovatie en de valorisatie van onderzoek versnellen en bereikbaar maken voor alle stakeholders in de veehouderij”.

De virtuele rondleidingen in de rundvee-, varkens- en kleinvee-infrastructuur werden zeer gesmaakt. Op termijn zullen deze tours, naast de reeds bestaande infrastructuurvideo’s, expertise en co-creatiemogelijkheden beschikbaar zijn op de vernieuwde ILVO Living Lab Veehouderij-website www.ilvolivinglabveehouderij.be.

 

Heeft u zelf na het lezen van dit verslag nog suggesties voor ILVO-Dier of voor het ILVO Living Lab Veehouderij? Neem contact op via livinglabveehouderij@ilvo.vlaanderen.be.

Contact